Cổ phiếu OTC là gì? Cách giao dịch cổ phiếu OTC hiệu quả nhất 2023
Với các nhà đầu tư chứng khoán tại Việt Nam chắc chắn đã từng nghe qua về cổ phiếu OTC. Vậy bạn có hiểu cổ phiếu OTC là gì? Hay thị trường OTC là gì? Làm thế nào để mua được cổ phiếu OTC?… Tất cả những thắc mắc trên sẽ được giải đáp chi tiết ngay tại bài viết dưới đây. Cùng tham khảo ngay nhé.
Mục lục
1. Cổ phiếu OTC là gì?
Cổ phiếu OTC (Over The Counter) là cổ phiếu chưa được niêm yết tập trung ở trên sàn giao dịch chứng khoán. Hay có thể hiểu đơn giản, cổ phiếu OTC là cổ phiếu được giao dịch theo phương thức thủ công tại các quầy không chính thức của ngân hàng, công ty chứng khoán hay công ty phát hành cổ phiếu.
Bởi giá giao dịch được thể hiện trên giấy tờ theo mệnh giá là 10.000đ tuy nhiên giá thực tế có thể chênh lệch hơn nhiều nên giao dịch cổ phiếu OTC mang lại lợi nhuận rất lớn. Mặc dù nhà đầu tư có thể kiếm được nhiều lợi nhuận từ giao dịch cổ phiếu OTC nhưng cũng có không ít rủi ro, vì vậy loại cổ phiếu này chỉ phù hợp đối với những nhà đầu tư ưa mạo hiểm.
Thị trường OTC (thị trường phi tập trung) là thị trường diễn ra việc giao dịch mua – bán cổ phiếu OTC, không có địa điểm giao dịch cụ thể giữa người mua và người bán như thị trường chứng khoán tập trung (Sở giao dịch chứng khoán).
2. Ưu điểm và nhược điểm của cổ phiếu OTC
2.1. Ưu điểm
- Mang tới cơ hội tiếp cận đa dạng nhiều loại cổ phiếu không có trên sàn giao dịch tiêu chuẩn như trái phiếu, chứng khoán phái sinh,…
- Biên độ tăng giá không bị ràng buộc với giá mua thấp nên nhà đầu tư có cơ hội kiếm được lợi nhuận cao.
- Cơ hội kiếm được nguồn lợi nhuận khủng từ việc thu mua cổ phiếu giá rẻ của các công ty nhỏ lẻ.
2.2. Nhược điểm
- Khối lượng giao dịch ít và chậm, biên độ chênh lệch mua – bán rộng, khó dự đoán.
- Dễ rơi vào tình trạng đầu cơ và bong bóng giá.
- Không có nhiều nguồn thông tin có sẵn để nhà đầu tư tham khảo và nắm bắt tình hình thị trường.
3. Sự khác nhau giữa thị trường OTC và thị trường chứng khoán tập trung
Sau khi đã tìm hiểu rõ cổ phiếu OTC là gì, bạn cũng cần hiểu thêm sự khác nhau giữa thị trường OTC và thị trường chứng khoán tập trung để đưa ra lựa chọn nên đầu tư ở sàn nào. Bạn có thể tham khảo trong bảng so sánh dưới đây:
| Tiêu chí | Thị trường OTC | Thị trường chứng khoán tập trung |
| Thời gian giao dịch | Giao dịch tất cả các ngày, kể cả cuối tuần và các ngày lễ | Giao dịch từ thứ Hai đến thứ Năm |
| Hình thức giao dịch | Giao dịch trực tiếp theo phương thức thủ công, không thông qua sàn | Giao dịch qua sàn tập trung: HOSE,HNX |
| Thời gian thanh toán | Thanh toán ngay sau khi giao dịch | Đối với tiền là T+2, đối với chứng khoán là T+3 |
| Giá cổ phiếu | Mua – bán theo thoả thuận giữa 2 bên và không công khai | Được niêm yết trên sàn, công khai minh bạch và rõ ràng |
| Tỷ lệ rủi ro | Rủi ro cao hơn | Rủi ro thấp hơn |
| Đơn vị quản lý | Quản lý bởi VSD và đơn vị phát hành cổ phiếu | Sở giao dịch chứng khoán |
4. Hướng dẫn cách giao dịch cổ phiếu OTC ở trên sàn
4.1. Mua cổ phiếu OTC ở đâu?
Tuỳ vào từng loại cổ phiếu cũng như sự thống nhất giữa người mua và người bán sẽ đưa ra địa điểm giao dịch khác nhau. Trước khi thực hiện giao dịch, người bán sẽ tham khảo thông tin về giá của các nhà môi giới trên các sàn giao dịch OTC và chào bán người mua.
Sau khi quá trình thương lượng được hoàn tất thì địa điểm giao dịch có thể là tại công ty phát hành cổ phiếu hoặc công ty chứng khoán được uỷ quyền. Trong trường hợp cổ phiếu chưa lưu ký thì trong quá trình giao dịch sẽ vừa lưu ký vừa chuyển nhượng và có thể giao dịch tại bất kỳ công ty chứng khoán nào.
4.2. Quy định về mức giá cổ phiếu OTC
Các cổ phiếu giao dịch trên sàn OTC sẽ không có giá niêm yết mà sẽ phụ thuộc vào quá trình thương lượng giữa bên mua và bên bán. Sàn chỉ có nhiệm vụ trung gian kết nối giữa người mua và người bán, vì vậy nếu bạn có nhu cầu mua cổ phiếu thì cần liên hệ trực tiếp với bên phát hành cổ phiếu. Tuy nhiên với một số mã cổ phiếu OTC đã được giới thiệu lâu, bên chào bán cũng có thể đưa ra mức giá cụ thể để người mua tham khảo.
4.3. Cổ phiếu OTC giao dịch như thế nào?
Sau khi quá trình thoả thuận có được sự thống nhất giữa 2 bên, người mua và người bán sẽ đến địa điểm giao dịch và đem theo chứng minh nhân dân (hoặc căn cước công dân). Ngoài ra, bên bán cần đem theo sổ sở hữu cổ phiếu (nếu cổ phiếu đã được lưu ký thì không cần sổ).
Tại quầy giao dịch, cả 2 bên sẽ điền thông tin vào mẫu do bên chuyển nhượng cung cấp. Sau khi đã có sự xác nhận giữa 2 bên thì bên mua sẽ chuyển tiền cho bên bán bằng tiền mặt hoặc theo hình thức chuyển khoản như yêu cầu. Việc mua – bán cổ phiếu OTC sẽ thực hiện theo hướng dẫn của nhân viên làm hồ sơ chuyển nhượng, còn hình thức chuyển tiền sẽ do thoả thuận giữa bên mua và bên bán.
5. Những rủi ro bạn cần biết khi giao dịch cổ phiếu OTC
- Rủi ro từ chính đơn vị phát hành cổ phiếu
Không giống như thị trường chứng khoán tập trung, các thông tin trên thị trường OTC không được cập nhật một cách minh bạch và rõ ràng. Có rất nhiều công ty cố gắng che đậy những thông tin tiêu cực và luôn tung ra những thông tin tích nhằm che mắt nhà đầu tư. Để hạn chế rủi ro tối đa nhất, bạn chỉ nên đầu tư vào những danh mục mà bạn nắm rõ thông tin về công ty một cách đầy đủ và chính xác.
- Rủi ro về khả năng thanh khoản
Đặc điểm của sàn OTC là người bán đi tìm người mua hoặc người mua đi tìm người bán. Đa phần mọi công việc giao dịch đều phải nhờ đến sự hỗ trợ của sàn giao dịch OTC. Do đó, khi thị trường giảm mạnh thì rất khó để tìm được người mua mã cổ phiếu đó. Đối với những nhà đầu tư mua cổ phiếu thông qua môi giới thì rất dễ chốt lời bởi họ đầu tư thông qua biến động giá chứ không thật sự nắm giữ cổ phiếu.
- Rủi ro từ thị trường OTC
Bất kỳ một sàn giao dịch tài chính nào ít nhiều đều bị ảnh hưởng từ biến động của thị trường. Hầu hết các nhà đầu tư trên sàn OTC đều không có kênh thông tin chính thống mà đều giao dịch từ nguồn thông tin nghe ngóng, tự đánh giá từ cá nhân.
- Rủi ro từ việc lừa đảo
Mặc dù giao dịch cổ phiếu OTC tại Việt Nam là hợp pháp, nhưng các quy định vẫn còn rất lỏng lẻo. Vẫn còn tình trạng rất nhiều công ty ma hoặc công ty khuếch đại báo cáo tài chính để che mắt những nhà đầu tư chưa có nhiều kinh nghiệm. Đặc biệt là ở các công ty chưa được niêm yết và thẩm định độc lập để có kết quả chính xác. Nhà đầu tư cần dựa vào năng lực thẩm định cá nhân để đánh giá có nên tham gia vào các danh mục đầu tư trên thị trường OTC hay không.
Hy vọng với những thông tin được cung cấp ở trên đây, bạn đã hiểu rõ cổ phiếu OTC là gì, cách giao dịch cổ phiếu OTC như thế nào. Việc đầu tư luôn tồn tại song song hai mặt lợi nhuận và rủi ro, vì vậy hãy là nhà đầu tư khôn ngoan để tránh việc đầu tư không có kế hoạch và mất kiểm soát nhé. Chúc các bạn thành công!
